Opieka nad osobami starszymi z Alzheimerem jest sporym wzywaniem. Jest jednak konieczna, ponieważ osoby zmagające się z tą chorobą borykają się z wieloma problemami w codziennym życiu. Choroba Alzheimera to schorzenie otępienne, które prowadzi do stopniowego obumierania komórek nerwowych w mózgu. Na co trzeba zawracać szczególną uwagę?
Opieka nad chorym na Alzheimera w domu – o czym pamiętać?
Choroba Alzheimera to schorzenie otępienne, którego istotą jest sukcesywne obumieranie komórek nerwowych w mózgu. Jest nieuleczalne i postępujące. Leki mogą jedynie spowolnić jego rozwój.
Charakterystyczne dla choroby są problemy z pamięcią krótkotrwałą, orientacją w przestrzeni i czasie. Oznacza to, że osoba zmagająca się z Alzheimerem ma:
- kłopoty z nazywaniem rzeczy, odnajdywanie właściwych słów, a w końcowej fazie także z mówieniem,
- trudności z rozpoznawaniem ludzi, nawet członków rodziny,
- kłopot z rozpoznawaniem znajomych miejsc. Wraz z upływem czasu chory ma coraz większe problemy z pamięcią i orientacją w czasie oraz przestrzeni,
- problem z wykonywaniem codziennych czynności,
W ostatniej fazie choroby osoba chorująca na Alzheimera traci pamięć, zdolność poruszania się i kontrolę nad potrzebami fizjologicznymi. Wymaga całodobowej opieki, podjęcia różnych działań i wsparcia osoby, która ma odpowiednie kwalifikacje, umiejętności, ale i nastawienie.
Jak się opiekować osobami starszymi z Alzheimerem?
Opieka nad osobami starszymi z Alzheimerem wymagają przede wszystkim:
- planowania czynności dnia daje, co seniorowi poczucie bezpieczeństwa i komfortu psychicznego, a opiekunowi ułatwia organizację działań. Warto pamiętać, że chorzy na Alzheimera nie lubią zmian. Potrzebują rutyny, przewidywalności i stabilności w otoczeniu,
- monitorowania stanu zdrowia poprzez obserwowanie zachowania, mierzenie ciśnienia, podawania przepisanych przez lekarza leki w odpowiednich dawkach i o stałych porach. Osoba starsza chora na Alzheimera nie powinna mieć dostępu do leków i zażywać ich samodzielnie. Konieczny jest nadzór,
- utrzymania higieny osobistej (mycie, czesanie, ubieranie),
- zapewnienia czystości mieszkania (sprzątanie, mycie naczyń, pranie, zmiana pościeli),
- przygotowywania i pomocy w spożywaniu posiłków,
- organizowania wolnego czasu, pomocy w utrzymaniu kontaktu ze znajomymi czy rodziną,
- dbania o aktywność fizyczną i intelektualną. Ćwiczenia mogą pomóc w poprawie pamięci i funkcji poznawczych, ale i wzmocnić ogólny stan zdrowia. Warto zachęcać osoby z chorobą Alzheimera do uprawiania sportów, chodzenia na spacery, czytania książek lub rozwiązywania łamigłówek.
To jednak nie wszystko. Specyfika choroby Alzheimera wymusza pewne specjalne czynności i zabiegi, poszerzające zakres obowiązków. Co jest ważne?
Przystosowanie mieszkania seniora z Alzheimerem
Opieka nad starszą osobą chorą na Alzheimera wymaga przystosowania mieszkania, by było bezpieczne i przyjazne.
Trzeba zabezpieczyć kable i przewody, aby te nie leżały luźno na podłodze, ale i umożliwić łatwy dostęp do niezbędnych przedmiotów. Zadbać o odpowiednie kapcie lub inne obuwie domowe z antypoślizgową podeszwą oraz odpowiednie oświetlenie. Zaopatrzyć również prysznic w stołeczek, zaś wannę w poręcze i uchwyty, które zapewnią dodatkowe oparcie i w razie zachwiania pozwolą złapać równowagę.
Istotne jest także, by ustawiać meble pod ścianami (usunąć z drogi małe stoliki, krzesła czy kwietniki), ostre narożniki zabezpieczyć za pomocą nakładek, a i usunąć dywaniki, które mogą się zwijać i przesuwać.
Trzeba zabezpieczyć środki chemiczne, takie jak proszki do prania, żrące płyny, środki czystości, a i schować ostre oraz niebezpieczne przedmioty w zamkniętych na klucz szufladach. Koniecznie należy zabezpieczyć sprzęt elektroniczny czy kuchenki gazowe, a szklanki, talerze czy wazony postawić na wysokich szafkach.
Ułatwianie seniorowi funkcjonowania
Nie mniej ważne jest, by opiekując się osobami starszymi z Alzheimerem:
- zapisać w telefonie numery alarmowe tak, by można je było wybrać jednym przyciskiem (dobrym pomysłem są tzw. opaski SOS, które alarmują bliskich lub opiekunów medycznych o lokalizacji bądź upadku),
- przygotować pomocnicze karteczki i symbole, którym można oznaczyć drogę do łazienki czy użyteczność domowych sprzętów,
- umieścić w widocznym miejscu tablicę z karteczkę z numerami telefonów: do rodziny, na pogotowie, straż pożarną,
- udostępnić kalendarz, by senior mógł zapisywać ważne wydarzenia lub zadania do wykonania. Przydatne mogą okazać się aplikacje na smartfonie,
- schować w niedostępnym miejscu dokumenty, pieniądze i karty płatnicze, kluczyki do samochodu i klucze do mieszkania oraz wartościowe przedmioty,
- podpisać zdjęcia bliskich.
Odpowiednie nastawienie opiekuna osoby z Alzheimerem
Opiekując się osobą starszą z Alzheimerem, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko jej stan zdrowia, ale i codzienne przyzwyczajenia, potrzeby oraz charakter, a także ograniczenia, jakie narzuca schorzenie.
Konieczna jest empatia, cierpliwość, asertywność, ale i umiejętności radzenia sobie ze stresem, elastyczność i zrozumienie. Umożliwiają to nie tylko cechy charakteru i zdobyte umiejętności oraz doświadczenie, ale i wiedza oraz zrozumienie istoty choroby. Czasem zdenerwowanie, złośliwość i egoizm starszych ludzi, a także agresja i urojenia u osób starszych wynikają z choroby, a nie złej woli.
Właściwy sposób komunikacji opiekuna z seniorem
Opiekująca się osobą starszą z Alzheimerem osoba powinna zachowywać spokój, mówić powoli, wyważonym głosem, bez gestykulowania. Ważne, by się uśmiechać. To uspokaja.
Bardzo ważne jest utrzymywanie kontaktu wzrokowego. Pytania najlepiej formułować w formie zamkniętej, tak aby senior mógł na nie odpowiedzieć albo „tak”, albo „nie”. Niewskazane jest używanie zbyt wielu bezpośrednich pytań.
Opaska SOS z wyświetlaczem Locon Life Plus z usługą Mój Opiekun
Opiekę nad osobami starszymi z Alzheimerem bardzo ułatwiają nowoczesne technologie, na przykład opaska SOS z wyświetlaczem Locon Life Plus z usługą Mój Opiekun Premium. Jak działa?
Po zainstalowaniu na swoim telefonie aplikacji opiekun może monitorować zdrowie seniora za pomocą pomiarów ciśnienia, pulsu, saturacji i temperatury.
Dzięki funkcji lokalizacji opiekun w swoim telefonie może w każdej chwili namierzyć seniora i dowiedzieć się, gdzie jest bliski w czasie rzeczywistym.
Ponadto urządzenie posiada wbudowany czujnik upadku, który w przypadku wystąpienia nagłej, niebezpiecznej sytuacji.
Co więcej, opaska Locon Life Plus może przypominać o przyjęciu leków lub spożyciu posiłku (opiekun może ustawiać powiadomienia w aplikacji na swoim smartfonie, a te będą wyświetlać się na urządzeniu chorego). Opaska SOS ma także wbudowany telefon, dzięki czemu senior może być w stałym kontakcie z najbliższymi.
Do opaski SOS Locon Life warto dokupić usługę Mój Opiekun Premium. Dzięki niej powiadomienia o upadku i alerty SOS wysłane zostaną także do ratownika medycznego, który będzie mógł natychmiast zareagować w razie niebezpieczeństwa.
