Nagły zanik pamięci u starszej osoby zwykle niepokoi. I słusznie. Choć problemy z pamięcią u seniorów są typowe i związane z naturalnymi procesami starzenia się organizmu, zaburzenia w zakresie zapamiętywania i odtwarzania różnych informacji, zwłaszcza gdy objawiają się nagle, należy uznać za sytuację alarmującą i wymagającą diagnostyki. Jakie są najczęstsze przyczyny zaniku pamięci?
Jak objawia się nagły zanik pamięci u starszej osoby?
Na nagły zanik pamięci u starszej osoby wskazuje wiele objawów, takich jak zapominanie o ważnych sprawach i codziennych obowiązkach czy gubienie przedmiotów, również zapominanie słów i tracenie wątku podczas rozmowy, ale i dezorientacja co do czasu i miejsca, a nawet niepamiętanie danych swoich oraz najbliższych osób. To zdecydowanie powinno niepokoić i zmuszać do odbycia konsultacji z lekarzem.
Niezwłocznie należy się z nim skontaktować, gdy oprócz objawów ściśle związanych z pamięcią pojawiają się także dolegliwości fizyczne: ból głowy, drgawki oraz drętwienie i mrowienie kończyn.
Nagły zanik pamięci u starszej osoby — najczęstsze przyczyny
Nagły zanik pamięci u starszej osoby może być wywołany przez wiele czynników. Za najczęstszą przyczynę utraty pamięci uznaje się otępienie (demencja). To zespół objawów cechujących się zaburzeniami wyższych funkcji mózgu, co powoduje istotne utrudnienia codziennego funkcjonowania.
Otępienie diagnozuje się u 1% populacji ogólnej, przy czym większość pacjentów ukończyła 60. rok życia. Po 85. roku życia wskaźnik rozpowszechnienia demencji szacuje się na 40%.
Najczęstszą przyczyną otępienia jest choroba Alzheimera, także otępienie naczyniopochodne, otępienie z ciałami Lewy’ego, otępienia czołowo-skroniowe i otępienie mieszane, które jest otępieniem naczyniowym i alzheimerowskim.
Do pozostałych przyczyn zaników pamięci zalicza się takie schorzenia i stany, jak:
- udary mózgu i stany poudarowe,
- stan po wypadku (np. kolizji drogowej), jeśli doszło do urazu czaszkowo-mózgowego,
- choroby mózgu, takie jak guzy, ropnie, krwiaki podtwardówkowe, wodogłowie,
- działania niepożądane leków, najczęściej są to leki psychotropowe, przeciwdrgawkowe, leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, w znieczuleniu ogólnym
- choroby metaboliczne (np. niedoczynność tarczycy),
- choroba Wilsona,
- choroba Parkinsona,
- wstrząs psychiczny, przeżywanie silnego stresu, depresja,
- działanie toksyn, takich jak alkohol, metale ciężkie (ołów, rtęć, arsen), pestycydy czy rozpuszczalniki.
Nagły zanik pamięci u starszej osoby — co robić?
Nagły zanik pamięci u starszej osoby jest sytuacją, która może mieć na wiele przyczyn. Czy zawsze powinien martwić? To zależy. Chwilowy zanik pamięci nie zawsze jest powodem do zmartwień, tak jak i sporadyczne problemy z pamięcią w wieku 80 lat.
Jeśli jednak przyczyna dolegliwości nie jest znana, problemy z pamięcią pojawiają się nagle i są trwałe bądź się nasilają, zaleca się konsultację z lekarzem i wykonanie badań.
Zaniki pamięci mogą wynikać z naturalnego procesu starzenia się układu nerwowego. Jednak choć pogorszenie pamięci jest powszechne wraz z wiekiem, może być także wyraźnym sygnałem ostrzegawczym, wskazującym na poważny problem ze zdrowiem.
Diagnostyka i leczenie zaników pamięci u seniorów
Leczenie zaników pamięci zależy od przyczyny, stąd tak ważne jest prawidłowe rozpoznanie. W diagnostyce zaburzeń pamięci kluczowy jest wywiad lekarski i badanie fizykalne, także badania testowe, konsultacja neurologiczna i psychiatryczna. Duże znaczenie mają badania laboratoryjne, takie jak badania biochemiczne oceniające funkcje nerek i wątroby, tarczycy, morfologia, badanie stężenia witaminy B12 oraz badania obrazowe, głównie tomografia komputerowa, rzadziej rezonans magnetyczny.
Terapia zaburzeń pamięci przebiega wielotorowo. Jest zorientowana na opanowanie schorzenia podstawowego, ale i zapobieganie pogłębianiu się problemu.
Niestety nie każdą chorobę da się wyleczy. Wówczas należy starać się poprawić stan zdrowia seniora i opóźniać postęp zaburzeń pamięci. W przypadku choroby Alzheimera czy choroby Parkinsona wdraża się leczenie farmakologiczne, celem którego jest zapobieganie zanikom pamięci i opóźnianie postępu choroby.
Jeśli chodzi o zaburzenia pamięci u osób starszych na skutek demencji naczyniowej, wskazane są różne zabiegi mogące pomóc zmniejszyć uszkodzenia mózgu i kontrolować ciśnienie krwi. Sugeruje się zmianę stylu życia, ograniczyć spożycie soli, alkoholu i kofeiny.
Co podawać osobie starszej na pamięć? Na przykład lecytynę, która poprawia zdolności koncentracji i pamięci oraz inne preparaty i leki zalecone przez specjalistę (lekarza rodzinnego, geriatrę czy neurologa).
Zaniki pamięci wymagają regularnego wykonywania ćwiczeń na pamięć (sprawdzają się na przykład krzyżówki i łamigłówki). Jeśli problemy z pamięcią mają podłoże psychiczne, konieczne może być włączenie leczenia psychiatrycznego.
Nagły zanik pamięci u starszej osoby — opieka nad seniorem
Utrata pamięci seniora jest sporym problemem dla bliskich. W takiej sytuacji opieka rodziny, zwłaszcza gdy nie może być sprawowana stale, może wymagać wsparcia specjalistów i różnych instytucji. Warto także ułatwiać sobie życie, inwestując w nowoczesne technologie, takie jak na przykład opaska SOS dla seniora, na przykład Locon Life czy Locon Life Plus. Dlaczego?
Dzięki opasce SOS Locon można:
- w każdej chwili namierzyć użytkownika, co umożliwia i lokalizacja GPS 24/7 (a prześledzić historię lokalizacji bądź udostępnić położenie innym osobom, np. ratownikom medycznym),
- monitorować podstawowe parametry zdrowia, takie jak ciśnienie tętnicze, puls, saturacja i temperatura ciała,
- być w stałym kontakcie, ponieważ opaska pełnie funkcję telefonu, pozwala na wykonywanie i odbieranie połączeń głosowych,
- wezwać pomoc, co umożliwia przycisk SOS oraz czujnik upadku, które w przypadku wystąpienia nagłej, niebezpiecznej sytuacji, powiadamiają o zdarzeniu opiekuna, także ratownika medycznego (po wykupieniu usługi teleopieka).
- przypominać o przyjęciu leków lub spożyciu posiłku (opiekun może ustawiać powiadomienia w aplikacji na swoim smartfonie, a te będą wyświetlać się na urządzeniu).
Opaska SOS jest doskonałym kołem ratunkowym. Zdecydowanie ułatwia życie, zapewniając spokój i poczucie bezpieczeństwa tak seniorowi, jak i jego bliskim. Pozwala trzymać rękę na pulsie i zapobiegać wielu stresującym, ale i groźnym sytuacjom.
