Zaburzenia psychiczne u osób starszych to kwestia, z która mierzy się wiele osób w podeszłym wieku. Ponieważ depresja, demencja, nerwica czy zaburzenia lękowe znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie oraz ograniczają samodzielność, a i mogą być groźne, należy je leczyć. W terapii duże znaczenie ma nie tylko leczenie farmakologiczne, ale i wsparcie bliskich. Co trzeba wiedzieć?
Jakie są zaburzenia psychiczne u osób starszych?
Zaburzenia psychiczne u osób starszych przyjmują różne oblicze. Co dla nich charakterystyczne, wiele z nich często ma inny przebieg niż w przypadku osób młodszych zmagających się z tym samym problemem natury psychicznej.
Jakie są najczęstsze zaburzenia psychiczne u osób starszych? To:
- depresja (depresja wieku starczego),
- otępienie, czyli demencja starcza,
- psychoza, czyli zaburzenia psychotyczne. Najczęściej pojawiają się zaburzenia świadomości w postaci omamów oraz urojeń,
- nerwica,
- zaburzenia lękowe u osób starszych,
- zaburzenia snu.
Wiele osób, które przebywają w towarzystwie osób w podeszłym wieku, bardzo często mówią o takich niepokojących zachowaniach jak:
- agresja i urojenia u osób starszych (zaburzenia urojeniowe u osób starszych),
- złośliwość i egoizm starszych ludzi,
- nadpobudliwość u osób starszych,
- symulowanie choroby przez osoby starsze.
Najczęstsze zaburzenia psychiczne u osób starszych
Najczęściej występujące zaburzenia psychiczne u osób starszych to zaburzenia depresyjne. U seniorów depresja najczęściej objawia się przez nerwowość, drażliwość, skłonność do konfliktów, obniżenie nastroju, przemęczenie, zaburzenia snu, problemy z pamięcią i koncentracją, myśli samobójcze.
U osób starszych często rozpoznaje się demencję. Jej objawem są zaburzenia pamięci i myślenia, problemy z komunikacją, używaniem języka, aktywnością. Mogą pojawiać się zaburzenia emocjonalne, kłopoty poznawcze czy związane z podstawowymi czynnościami życiowymi. Najczęściej w jej przebiegu diagnozowana jest choroba Alzheimera, otępienie w chorobie Picka, chorobie Parkinsona, otępienie z ciałkami Lewy’ego czy otępienie następujące na skutek udaru mózgu,
Trzecią grupą najczęściej rozpoznawanych zaburzeń psychicznych u osób starszych są nerwice powiązane z zaburzeniami lękowymi. Towarzyszy im nie tylko silny lęk, ale i objawy somatyczne, takie jak bóle głowy, kołatanie serca, drażliwość. Może pojawić się również panika czy fobia społeczna.
Przyczyny zaburzeń psychicznych u osób starszych
Zaburzenia psychiczne u osób starszych mają wiele przyczyn. Najczęściej za ich pojawienie się odpowiadają:
- choroby neurodegeneracyjne, które prowadzą do uszkodzeń układu nerwowego,
- schorzenia przewlekłe, na przykład jak cukrzyca, POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc, choroby serca,
- traumatyczne wydarzenia i zmiany życiowe, na przykład śmierć bliskiej osoby, przejście na emeryturę, trudności finansowe, poczucie izolacji społecznej i samotności, niepełnosprawność, utrata niezależności, przeprowadzka,
Leczenie zaburzeń psychicznych u osób starszych
Zaburzenia psychiczne u osób starszych należy leczyć u psychiatry. To konieczne zarówno jeśli chodzi o samopoczucie i zdrowie psychiczne osoby starszej, jak i jej opiekunów oraz bliskich.
Terapia najczęściej polega na stosowaniu leków dobranych przez specjalistę do rodzaju zaburzenia. Zalecona może być psychoterapia. Bardzo ważne jest wsparcie rodziny oraz przyjaciół. Na czym powinno ono polegać?
Przede wszystkim należy otoczyć seniora opieką, zapewniając wsparcie, poczucie bezpieczeństwa i zainteresowanie. Ważne są rozmowy — tak osobiste, jak i telefoniczne oraz spędzanie ze sobą czasu. Kluczowe jest organizowanie opieki, na przykład specjalistycznej bądź codziennej, jeśli starsza osoba tego wymaga.
Dobrym pomysłem jest także zaopatrzenie rodzica, babci czy dziadka w opaskę alarmową, która dzięki temu, że jest bardzo funkcjonalna, fantastycznie wpływa na kondycję psychiczną tak seniora, jak i jego dzieci, wnuków czy krewnych. Dlaczego?
Opaska SOS, na przykład Locon Life czy Locon Life Plus, zastępuje telefon (można wykonywać i odbierać połączenia głosowe, a i być w stałym kontakcie, ponieważ opaskę nosi się na nadgarstku).
Dzięki urządzeniu można także zdalnie kontrolować różne parametry zdrowia, takie jak ciśnienie tętnicze krwi i puls, także saturacja i temperatura ciała w przypadku opaski z wyświetlaczem (Locon Life Plus).
To jednak nie wszystko. Opaska pełni rolę alarmu osobistego (w każdej chwili można wezwać pomoc, naciskając przycisk SOS. Alert otrzymuje zarówno opiekun z rodziny, jak i ratownik medyczny, jeśli do opaski Locon Life Plus została dokupiona usługa teleopieka). Opaska SOS posiada również czujnik ruchu, który uruchamia się, gdy senior upadnie czy zasłabnie. Informację o zdarzeniu otrzymują upoważnione osoby.
Opaska SOS Locon umożliwia także lokalizację użytkownika, co także przekłada się na komfort i pewność codziennego funkcjonowania każdego seniora, nie tylko zmagającego się z zaburzeniem psychicznym.
