Prowadzenie zdrowego stylu życia, przestrzeganie zasad racjonalnej diety, dbanie o aktywność fizyczną i odpoczynek są bardzo ważne, ale niewystarczające, by mieć zdrowie pod kontrolą. Bardzo ważna jest także profilaktyka, to jest wykonywanie różnych badań. Kluczowe znaczenie ma pomiar ciśnienia tętniczego. Dlaczego to ważne?
Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi?
Ciśnienie krwi to nacisk, z jakim strumień krwi przepływa przez tętnice i żyły. Zasadniczo jest ono najwyższe w czasie skurczu lewej komory serca, a najniższe, gdy ta się rozkurcza. Z tego powodu mierzy się je w tych dwóch momentach.
Prawidłowe ciśnienie tętnicze mieści się w granicach 120/129 mm Hg (skurczowe) i 80-85 mm Hg (rozkurczowe). Tym samym wartości 140/90 mm Hg lub wyższe wskazują na nadciśnienie tętnicze.
Na rozwój nadciśnienia tętniczego wpływa wiele czynników, zarówno od nas niezależnych, takich jak:
- wiek (w miarę starzenia się tętnice tracą elastyczność, zmniejsza się ich średnica i krew zaczyna płynąć pod większym ciśnieniem),
- obciążenia rodzinne (dziedziczenie skłonności do nadciśnienia),
ale i czynników zależnych od człowieka. To stres, nadmierne spożycie soli, nadwaga i otyłość, palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej.
Więcej o tym, jak odczytywać ciśnienie krwi dowiesz się z naszego artykułu.
Czym grozi nadciśnienie tętnicze?
Ciśnienie krwi, które utrzymuje się w granicach normy, czyli jest prawidłowe, ma kluczowe znaczenie dla zdrowia. Utrzymujące się nadciśnienie tętnicze jest patologią, która nie jest uciążliwa i często nie daje objawów, ale niekontrolowana i nieleczona może być groźna.
Zbyt wysokie ciśnienie krwi prowadzi do uszkodzeń serca i naczyń krwionośnych, niewydolności nerek i uszkodzenia siatkówki oka. Ma negatywny wpływ na ściany tętnic. Dlaczego? Przyczynia się do tworzenia się blaszek miażdżycowych. To skutek odkładania się cholesterolu, wapnia i innych substancji w obrębie naczyń krwionośnych, co prowadzi do zwężenia ich światła.
Konsekwencją wysokiego ciśnienia krwi może być choroba wieńcowa, miażdżyca naczyń krwionośnych, zawał serca, udar mózgu, niewydolność nerek, niewydolność serca, przerost lewej komory serca, niedokrwienie dolnych kończyn, tętniaki aorty i tętnic, a nawet zgon.
Do powikłań dochodzi po latach nieleczonego lub źle leczonego nadciśnienia. Do uszkodzenia narządów wewnętrznych dochodzi tym wcześniej, im wyższe są wartości ciśnienia krwi i im dłużej taki stan trwa nieleczony.
Wszystko, co musisz wiedzieć chorując na nadciśnienie, przeczytasz w naszym artykule.
Dlaczego codzienne pomiary ciśnienia są ważne?
Codzienne pomiary ciśnienia krwi są ważne, ponieważ pozwalają wykryć nadciśnienie, rozpocząć jego leczenie (zarówno farmakologiczne, jak i dietetyczne) oraz zapobiec powikłaniom, które mogą być groźne dla zdrowia i życia. Trzeba pamiętać, że zmiany, do których prowadzi schorzenie w układzie sercowo-naczyniowym, nerkach i oczach, są często nieodwracalne.
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi?
Mierząc ciśnienie krwi trzeba pamiętać, by robić to prawidłowo. Co to znaczy? Otóż:
- przed badaniem nie należy wykonywać aktywności fizycznej, nie pić kawy, nie palic papierosów. Aby pomiar ciśnienia tętniczego był jak najbardziej wiarygodny, należy go wykonać po co najmniej 5-minutowym odpoczynku. Trzeba usiąść w swobodnej pozycji, oprzeć o coś plecy, a stopy trzymać na podłodze,
- pomiar wykonuje się na przedramieniu tej ręki dominującej. Ważne jest, by opierać ją wygodnie o płaską powierzchnię (mniej więcej na wysokości serca). Opaska ciśnieniomierza powinna się znajdować 2-3 cm nad zgięciem łokcia, powinny się pod nią zmieścić 2 palce,
- trzeba wykonać dwa lub trzy pomiary w kilkuminutowych odstępach, a następnie wyciągnąć średnią z wyników.
Samodzielne pomiary ciśnienia w domu mają te zaletę i przewagę nad badaniami wykonywanymi w gabinecie lekarskim, że pozwalają na uniknięcie tak zwanego „efektu białego fartucha”. Dlaczego? Widok lekarza i przebywanie w gabinecie lekarskim zwykle wpływa na zwiększenie wartości ciśnienia tętniczego u pacjenta. Są one zatem wyższe od pomiarów wykonywanych samodzielnie, kontrolnie w domu, a zatem mniej obiektywne i wiarygodne (jeśli pomiary w domu są wykonywane prwidłowo).
Do samodzielnych pomiarów ciśnienia krwi w domu wykorzystuje się zarówno ciśnieniomierze, jak i wielofunkcyjne opaski życia (np. Locon Life lub Locon Life Plus). W ich przypadku nie trzeba pamiętać o przestrzeganiu zasad, ponieważ pomiary wykonywane są automatycznie (także na żądanie).
Jak często mierzyć ciśnienie krwi?
Pomiary ciśnienia tętniczego to nawyk, który powinna wyrobić każda osoba chorująca na nadciśnienie. Nadciśnieniowcy powinni mierzyć ciśnienie zgodnie z zaleceniem lekarza (na ogół rano i wieczorem, 3-4 razy w tygodniu). Częste mierzenie ciśnienia tętniczego nie jest szkodliwe dla zdrowia.
Osoby, które nie chorują na nadciśnienie, powinny je mierzyć co najmniej raz w roku. Wskazaniem do wykonywania częstszych pomiarów są różne dolegliwości ze strony układu krążenia, na przykład zawroty głowy, bóle głowy i w klatce piersiowej bądź uczucie zbliżającego się zasłabnięcia.
