Historia rasy
Rasa husky syberyjski jest rasą pierwotną. Pochodzi z rejonu Kołymy na północy Syberii. Tam do dzisiaj hodowana jest przez Czukczów, Koriaków, Kamczadalów i Jukagirów czyli miłośników i znawców ras zaprzęgowych. 17 tysięcy lat temu tereny te charakteryzowały się o wiele bardziej przyjaznym (tj. ciepłym) klimatem. Mieszkali tam przedstawicieli paleoazjatyckich plemion, które, jak nietrudno się domyślić, czynnie polowały. Wspierały ich w tym właśnie psy myśliwskie (gończe), które prawdopodobnie wyglądem przypominały dzisiejsze husky’ie. Każda grupa plemion dostosowywała psa łowieckiego do swoich potrzeb zależnie od ukształtowania terenu, temperatury, a nawet grubości pokrywy śnieżnej.
Czukcze zamieszkiwali tereny rozciągające się z Syberii w kierunku Alaski. Około 3 tysięcy lat temu klimat stał się bardziej chłodny. Czukcze pomyśleli o tym, by teraz ich psy zaczęły ciągnąć sanie, które trzeba było zabierać ze sobą podczas dalekich wypraw w celach myśliwskich. Plemię to żyło najczęściej w głębi lasu. By coś upolować, trzeba było pokonywać czasem bardzo długie dystanse. Oczywistym było, że należało się wspierać zwierzętami, najlepiej takimi, które były bardzo wytrzymałe, silne i nie potrzebowały dużej ilości pokarmu. Czasem do jednego zaprzęgu angażowano nawet kilkanaście psów. Gdy myśliwemu brakowało czworonogów, pożyczał je od sąsiadów. Podobno około 20 psów było w stanie przebyć w zaledwie 6 godzin 120 kilometrów jednocześnie ciągnąć 600-kilogramowy ciężar. Samce zaprzęgowe były kastrowane (oprócz tych najlepszych), a wszystko po to, by zwierzęta się nie rozpraszały i by utrzymywały tłuszcz na ciele.
Pochodzenie
Początkiem XX wieku husky’ie zostały sprawdzone do Kanady przez Williama Goosaka – handlarza futrami z Rosji. Nie jest jednak powiedziane, że psy te nie znalazły się tam już wcześniej. Goosak zajmował się także psimi zaprzęgami. Zdecydował się wystawić jeden z nich w wyścigu “All Alaska Sweepstake” na dystansie… 650 kilometrów. Miejskie psie zaprzęgi były wówczas imponujące. Dlatego ten przedstawiony przez Goosaka został… wyśmiany. Ówczesne husky’ie zostały nawet nazwane “syberyjskimi szczurami”. Zupełnie niesłusznie jak się potem okazało, gdyż zaprzęg Goosaka, prowadzony przez psa Thurnstrupa, zdobył trzecie miejsce. I z czasem zwycięstw tych było coraz więcej.
Około 1915 roku rekordy bił zaprzęg husky Leonarda Seppali. To właśnie czworonogi tego miłośnika rasy zapoczątkowały hodowlę rasy husky syberyjski w Ameryce. Tutaj czworonogi te szybko zyskały ogromną popularność. Doceniano ich szybkość, wytrzymałość i przepiękny, imponujący wygląd. Psy husky syberyjski zaczęto krzyżować z miejscowymi psami. W ten sposób doprowadzono do powstania typu uniwersalnego. Psy były wykorzystywane nie tylko w sporcie, ale także w pracy, np. do przewożenia ładunków, a nawet poczty.
W połowie XX wieku rasa husky syberyjski w błyskawicznym tempie rozwijała się w Ameryce Północnej. Wtedy zdecydowano się przewieźć nieco osobników do Europy. Z początku nie wzbudziły dużego zainteresowania, ale z czasem rasa rozkwitała wraz z rozwojem sportu zaprzęgowego. W 1930 roku husky syberyjski został uznany przez American Kennel Club za odrębną rasę. Zaś Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI) wpisała go do rejestru dopiero w 1966 roku. Jak husky syberyjski znalazł się w Polsce? Psy te przybyły tutaj początkiem lat osiemdziesiątych XX wieku. Pierwszym husky’im w Polsce był Juonna Elfkarlens.
Wygląd
Husky syberyjski to pies średniej wielkości, który charakteryzuje się silną, ale nie ciężką budową ciała. Swoim wyglądem przypomina wilka – stąd zresztą często jego popularność. To piękny pies, który prezencją robi wielkie wrażenie od lat na całym świecie. Jego tułów jest lekko wydłużony, posiada głęboką, ale nie za szeroką klatkę piersiową. Grzbiet jest prosty i równy, a zad lekko opadający. Lędźwia węższe od klatki piersiowej. Ogon zazwyczaj zwisający, czasem podniesiony w wyniku ekscytacji psa. Głowa husky’iego jest proporcjonalna do tułowia, ma wyraźnie zaznaczony stop ze zwężającą się kufą.
Oczy w kształcie migdałów koloru niebieskiego lub ciemnobrązowego. Dopuszczalne są inne barwy oczu (chociaż niekoniecznie pożądane). Chód husky’iego jest bardzo płynny i lekki – wydawać by się mogło, że przychodzi psu z ogromną łatwością. U zdrowego psa widać mięśnie i ani śladu nadprogramowych kilogramów. Wysokość w kłębie u psa wynosi do 60 centymetrów, natomiast u suk do 56 centymetrów. Masa ciała u samca nie przekracza 27 kilogramów, a suk 22.
Husky syberyjski – oczy
Warto skupić się jeszcze na kwestii oczu. Dla wielu osób ta kwestia jest bardzo ciekawa – szczególnie fakt, że husky może posiadać oczy o dwóch zupełnie różnych kolorach. U niektórych osobników dwie barwy mogą występować nawet w jednym oku. Wzorzec rasy nie określa tego dokładnie, tym samym pozwalając na wszystkie opcje. U większości hodowców popularnością cieszą się przede wszystkim oczy niebieskie – są oryginalne i ich zdaniem – najpiękniejsze. Wielu kynologów podkreśla jednak, że oczy brązowe, choć bardziej standardowe, oznaczają najprawdopodobniej mniejszą podatność na choroby. Trudno od razu po urodzeniu szczeniąt określić, jakie oczy będą miały w przyszłości. Trzeba trochę poczekać i np. nie sugerować się tym, że gdy tuż po otwarciu powiek pies ma granatowy kolor oczu, to niedługo ten przekształci się w niebieski. Nie ma takiej reguły.
Jeśli chodzi o samą użytkowość, to najlepiej by husky syberyjski posiadał nieduże oczy, migdałowate (w kwestii kształtu). Wówczas takie oko o wiele lepiej jest chronione przed mrozem oraz wiatrem. W kwestii koloru posiadacze niebieskich oczu… częściej je mrużą, gdyż są bardziej podatne na światło (np. odbija się od białego śniegu). Dlatego ciężko pracują husky’ie powinny raczej posiadać brązowe oczy – wówczas odczuwają mniejszy dyskomfort szczególnie po wielu godzinach ciągnięcia zaprzęgów.
Charakter psa siberian husky
Husky syberyjski to pies charakteryzujący się dużym temperamentem. Jest zwierzakiem bardzo żywiołowym, radosnym oraz przyjacielskim. Jest także czujny, a jednocześnie bardzo łagodny – dlatego nie sprawdzi się w roli stróża. Husky niezwykle szybko przystosowuje się do nowych warunków – to niewątpliwie jedna z jego ogromnych zalet. Posiada też wady, szczególnie jedną, którą wiele osób uznaje za plus. Mianowicie husky potrafi być bardzo uparty. Choć jego charakter jest łagodny, to jednocześnie bardzo silny. A to oznacza, że psiak ten jest w stanie zdominować właściciela, szczególnie jeśli ten jest wobec niego łagodny i niekonsekwentny. Czy husky może wychowywać się z dziećmi? Jak najbardziej tak. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie zostawiać psiaka samego z maluchem. Husky jest bowiem bardzo ruchliwy i spontaniczny przez co niechcący może skrzywdzić dziecko.
Myśląc o posiadaniu rasy husky syberyjski trzeba liczyć się tym, że jest to pies, który nie znosi wręcz samotności. Nie będzie czuł się dobrze godzinami przesiadując w domu bez swojej rodziny. Powinien jak najwięcej czasu spędzać z człowiekiem lub z innymi psami (najlepiej tej samej rasy, ale nie jest to warunek konieczny). Husky syberyjski posiada wiele cech swoich wilczych przodków oraz od alaskana. Rzadko szczeka, za to bardzo często wyje. W stadzie psy te zachowywały i do dzisiaj zachowują hierarchię. Dlatego mogą zdarzyć się walki dominacyjne.
Instynkt myśliwski
Warto mieć na uwadze, że husky syberyjski lubi uciekać. Z jednej strony występuje w nim duży instynkt myśliwego (dlatego pod żadnym pozorem nie można zostawiać husky’iego bez nadzoru szczególnie w okolicach lasu itd.), z drugiej – często po prostu się nudzi. Dlatego gdy planujemy, by zamieszkał z nami w domu z ogrodem, powinniśmy zadbać o mocne oraz bardzo wysokie ogrodzenie. Najlepiej wyższe nawet niż 2 metry – taka wysokość może okazać się dla husky’iego łatwa do pokonania. Na spacerach trzeba trzymać psa na długiej, ale mocnej smyczy. Warto trenować też od szczenięctwa komendy przywołujące. Nie zmienia to faktu, że husky syberyjski powinien zostać wyposażony w lokalizator GPS. W razie ucieczki będziemy mogli szybko zlokalizować miejsce jego przybywania.
Tym bardziej, że husky musi mieć zapewnioną dużą ilość aktywności fizycznej. Nie możemy udawać się tylko na krótkie spacery. Dla husky’iego będzie to za mało. Będzie się nudził, a co za tym idzie – może nie tylko uciekać, ale też niszczyć przedmioty będące w jego zasięgu. Husky syberyjski świetnie sprawdza się we wspólnym bieganiu. Nie musimy od razu go zaprzęgać – może po prostu udawać się z nami na treningi. Doskonale może sprawdzić się również przy rowerze – nawet gdy planujemy pokonać spore dystanse. Jeżeli jesteśmy fanami pieszych wędrówek – to super. Husky syberyjski na pewno będzie nam z przyjemnością towarzyszył. To pies, który potrzebuje nie tylko dużej porcji ruchu, ale także konkretnego zadania. Dlatego im więcej będzie nam towarzyszył w aktywności fizycznej tym lepiej. Tym bardziej, że jest to pies, którego naprawdę ciężko zmęczyć.
Umiejętności
Jakie umiejętności posiada husky? Z racji swojej historii, czyli przeznaczenia do ciągnięcia sań z upolowaną zwierzyną, może i dzisiaj spełniać podobne zadanie. Wiele husky’ich startuje w zawodach zaprzęgowych na saniach albo trójkołowych wózkach – od biegu sprinterskiego po długodystansowe. Zaprzęgi są wówczas dzielone w zależności od liczby psów, które w nich biegną. Jednak to nie jedyna dyscyplina, w której husky może wieść prym. Świetnie poradzi sobie również w takich aktywnościach jak m.in.: konkurencja skandynawska, skijoring, dogtrekking, canicross i wiele, wiele innych. Husky syberyjski to nierzadko także pies terapeutyczny – to rola, o której wciąż nie wie sporo osób (szczególnie w Polsce, gdzie w dogoterapii pracują raczej psy innej rasy).
Szkolenie oraz wychowanie husky’iego
Husky syberyjski to pies bardzo ruchliwy, inteligentny, ale też lubiący niezależność. Niekoniecznie lubi się podporządkowywać. Lubi być dominujący i przede wszystkim – zazwyczaj jest żywo zainteresowany tym, co się wokół niego dzieje. Dlatego też niekoniecznie jest posłuszny. Każdy husky syberyjski wymaga indywidualnego podejścia. Trzeba wychowywać go konsekwentnie i jednocześnie być wobec niego łagodnym. Podczas szkoleń czy codziennego wychowania nie ma mowy, aby stosować agresję fizyczną czy psychiczną. Należy psa chwalić i nagradzać, np. smaczkami. Wówczas będzie miał motywację do pracy i co za tym idzie – wykonywania poleceń. Wspominaliśmy już, że husky szybko się nudzi, dlatego sesje nie powinny zabierać dużo czasu. Najlepiej by trwały kilka minut lub maksymalnie kilkanaście sekund (w trakcie należy dokładnie obserwować psa). Wielu hodowców poleca psie przedszkole, gdzie zaczyna się już prawidłowy proces wychowania szczeniaka rasy husky oraz jego odpowiednia socjalizacja.
Psiak powinien zacząć uczyć się komend jak najwcześniej. Profesjonalne szkolenia w szkołach mogą zacząć się już wtedy, gdy psiak ma 6 miesięcy. Nie należy jednak od razu startować z ćwiczeniami, które będą bardzo wymagające fizycznie oraz psychicznie. Zaleca się, by psa uczyć ciągnięcia stosunkowo wcześnie, najlepiej robiąc to stopniowo. Do młodego husky’iego można np. przypiąć oponę. Jednak gdy szczeniaki są jeszcze w okresie rozwoju, nie mogą ciągnąć ciężkich przedmiotów ani też biegać przy rowerze.
Zdrowie
Husky syberyjski to pies bardzo wytrzymały. Przejawia się to także w zdrowiu psa – tego czworonoga rzadko dotykają choroby czy obciążenia zdrowotne typowe dla rasy. Husky jest zwierzakiem wydajnym o dobrej kondycji – nie oznacza to jednak, że należy go nie wiadomo jak przeciążać – szczególnie w fazie wzrostu. Zanim pies zacznie biegać z nami maratony czy biegać przy rowerze po górach, należy go do tego przyzwyczaić. Kupując psa w profesjonalnej, sprawdzonej hodowli, warto sprawdzić, czy szczenię było badane pod kątem dysplazji stawu biodrowego (schorzenie to dotyka sporo psów, nie tylko tej rasy). U niektórych siberianów może pojawiać się też tendencja do dermatozy cynkozależnej (jelita nie przyjmują z pokarmu odpowiedniej ilości cynków, co może doprowadzać do problemów ze skórą). Husky żyje do 14 lat – oczywiście tylko wtedy, gdy odpowiednio dbamy o jego dietę (zbilansowana karma począca od sprawdzonych producentów), właściwą dawkę aktywności fizycznej i regularnie badamy u weterynarza.
Pielęgnacja
Pielęgnowanie sierści husky’iego nie należy do bardzo wymagających działań. Sierść powinna być czesana na gładko, ale w okresach linienia powinno się robić to częściej, tak aby odpowiednio kontrolować wypadanie włosia (wówczas tracą go bardzo dużo). Nie należy i nie trzeba często kąpać husky’iego – brud można wytrzeć suchym ręcznikiem lub po prostu wyczesać.
Husky syberyjski – dla kogo ta rasa?
Jeżeli jesteśmy osobami, które lubią przebywać w domu, a nasza aktywność fizyczna kończy się na krótkich wycieczkach rowerowych czy spacerach, to husky syberyjski niekoniecznie będzie psem dla nas. To czworonóg niezwykle wymagający pod kątem zapewnienia mu dawki ruchu. Najlepiej, by jego właściciel lubił uprawiać sport, w którym zwierzak by mu towarzyszył. Trzeba się też liczyć, że husky, mimo dość łagodnego charakteru, lubi być niezależny. Jeśli jako właściciele nie wykażemy się konsekwencją w wychowaniu, to może okazać się, że nasz własny pupil nas zdominuje. Nie jest też powiedziane, że husky musi mieszkać w domu z ogrodem. Niezależnie od tego czy będziemy go trzymać na wielkiej powierzchni czy w małym mieszkaniu w bloku, to i tak trzeba mu zapewnić taką samą dawkę ruchu.
