Padaczka u osób starszych objawy wywołuje bardzo podobne do tych, które są typowe dla ataku epilepsji u ludzi młodszych. Co interesujące, napad choroby nie zawsze przebiega tak, jak się kojarzy: z upadkiem, drgawkami i sztywnieniem ciała. Czasem jego symptomem są wyłącznie omamy węchowe czy smakowe. Jaki są objawy i przyczyny padaczki u seniorów?
Padaczka u osób starszych — objawy typowe i niespecyficzne
Padaczka u osób starszych wywołuje objawy zarówno typowe, jak i niespecyficzne. Ma to związek z tym, że przebieg i charakter napadu epilepsji zależy od tego, która część mózgu jest objęta patologią.
Padaczka jest chorobą układu nerwowego i ośrodkowego, która jest skutkiem zaburzenia prawidłowej czynności mózgu. Jej objawem są napady padaczkowe: powtarzające się, krótkotrwałe i stereotypowe, polegające na gwałtownych zmianach aktywności elektrycznej w mózgu. To tymczasowo zakłóca jego pracę (sygnały elektryczne w mózgu ulegają zakłóceniu, przez co czasami dochodzi do nagłych skoków aktywności elektrycznej).
Typowe objawy epilepsji to między innymi:
- niekontrolowane wstrząsy i drżenie ciała,
- sztywnienie ciała,
- krótkotrwała utrata świadomości, utrata przytomności,
- pojawianie się dziwnych odczuć, mrowienie w rękach lub nogach,
- odczuwanie nietypowych zapachów lub smaków (omamy węchowe, omamy smakowe).
Wyróżnia się wiele rodzajów napadów padaczkowych charakteryzujących się różnymi objawami. Te bywają zarówno typowe, jak i niespecyficzne. Mogą to być bowiem:
- krótkie, kilkusekundowe utraty świadomości, krótkotrwała utrata pamięci,
- wpatrywanie się w przestrzeń, wrażenie zapadania się w przestrzeni,
- różnorodne doznania i wrażenia, zaburzenia ruchowe, ruchy kończyn — bez utraty świadomości. U osób w podeszłym wieku często są to objawy zaburzeń zachowania w szerokim zakresie,
- dłuższe ataki z utratą przytomności i drgawkami całego ciała.
Padaczka u osób starszych — objawy najczęstsze
Za najczęstszą postać napadów padaczkowych u osób w podeszłym wieku specjaliści uznają napady częściowe, niekiedy wtórnie uogólnione. Większość to napady częściowe złożone (przebiegają z zaburzeniem bądź utratą świadomości), rzadziej częściowe proste (przebiegają bez zaburzeń świadomości).
Oznacza to, że napad padaczkowy u seniorów polega najczęściej na okresowych zaburzeniach świadomości z brakiem reaktywności na bodźce zewnętrzne, znieruchomieniem poprzedzonym uczuciem zawrotu głowy, oszołomieniem, rzadziej występują stereotypia ruchowe.
Zdarzają się także napady częściowe, które mogą przechodzić w napad uogólniony toniczno-kloniczny — tak zwany duży napad, dla którego charakterystyczna jest:
- utrata przytomności, upadek,
- drżenie ciała, następnie gwałtowne wstrząsy całego ciała,
- przyspieszona czynność serca,
- zgięte łokcie, zwykle wyprostowane kończyny dolne są, zaciśnięte zęby, szerokie źrenice, gałki oczne zwykle skierowane są do góry,
napad trwa 1-2 minuty. Po napadzie często jest senny, splątany, ma ból głowy.
Ponieważ bardzo często napad padaczki wiąże się z upadkiem, osoby chorujące na padaczkę powinny nosić na nadgarstku bransoletkę z ostrzeżeniem medycznym, ale i opaskę SOS z czujnikiem upadku, dzięki której informację o zdarzeniu otrzyma zarówno osoba bliska (upoważniony opiekun), jak i ratownik medyczny (np. gdy do opaski Locon Life Plus zostanie wykupiona usługa teleopieka).
Dlaczego warto mieć opaskę SOS?
Opaska SOS — na przykład Locon Life Plus czy Locon Life — mają te zaletę, że są wielofunkcyjne. Pozwalają być w stałym kontakcie z bliskimi (umożliwia to wbudowany telefon, ale przycisk SOS, który pozwala na wezwanie pomocy oraz opcja lokalizacji 24/7, dzięki której w każdej chwili można sprawdzić położenie użytkownika). Opaska Locon to także łatwe pomiary różnych parametrów życiowych, takich jak ciśnienie tętnicze, puls, także saturacja i temperatura ciała w przypadku opaski z wyświetlaczem. Nie sposób jej przecenić i nie dostrzec pozytywnego wpływu na komfort funkcjonowania, ale i poczucie bezpieczeństwa.
Przyczyny padaczki u osób starszych
Warto pamiętać, że padaczka może rozpocząć się w każdym wieku, jednak zazwyczaj manifestuje się w dzieciństwie lub u osób powyżej 65. roku życia.
Najczęstszymi przyczynami padaczki u osób w podeszłym wieku są:
- zmiany naczyniopochodne mózgu (padaczka poudarowa),
- choroby demielinizacyjne (stwardnienie rozsiane),
- choroby zwyrodnieniowe przebiegające z otępieniem,
- zaburzenia toksyczno-metaboliczne także zaburzenia hormonalne: przewlekłe
- nadużywanie alkoholu, cukrzyca, mocznica, nadczynność tarczycy,
- przebyte urazy mózgu,
- guzy mózgu i przerzuty do mózgu,
- zakażenia ośrodkowego układu nerwowego,
- skutkami ubocznymi przyjmowanych leków,
- geny.
Objawy padaczki mogą być wyzwalane przez różne czynniki, takie jak stres, nadmierne spożycie alkoholu, brak snu, nagłe przebudzenie, a nawet migające światła. To dlatego czasami można zmniejszyć częstość napadów, unikając narażenia na czynniki wywołujące ich początek.
