Na to, od kiedy dziecko może samo wychodzić na dwór i zostawać w domu, wpływa kilka czynników. Wiele zależy od gotowości zarówno dziecka, jak i rodziców oraz warunków środowiskowych, ale i przepisów prawnych. Można powiedzieć, że to indywidualna decyzja opiekunów, która nie może wiązać się z nadużyciem wobec prawa i nie stwarza niebezpieczeństwa dla dziecka. Co to znaczy?
Od kiedy dziecko może samo wyjść na dwór?
W Polsce nie ma przepisów prawnych określających, od kiedy dziecko może samo wychodzić na dwór. Najczęściej w tym kontekście zastosowanie znajdują zapisy, które regulują dopuszczenie osób małoletnich do poruszania się po drodze. To nakłada na opiekunów prawnych obowiązek zapewnienia im bezpieczeństwa.
Ustawa z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Art. 43 ust. 1 mówi, że dziecko do ukończenia 7. roku życia może korzystać z drogi wyłącznie pod opieką osoby, która ma co najmniej 10 lat. Zapis ten nie obowiązuje w strefie zamieszkania i na drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych.
Co to oznacza? Dziecko, które wychodzi samo z domu i porusza się po drodze, w myśl przepisów, powinno mieć ukończone 7 lat. Nie dotyczy to wychodzenia na podwórko lub plac zabaw na osiedlu.
Jeśli chodzi o samodzielnie wychodzenie na zewnątrz, ważna jest także gotowość i samodzielność dziecka (oraz jego rodziców). Warto wziąć pod uwagę także inne czynniki, takie jak na przykład to, czy blok ma plac zabaw tuż obok klatki, czy dziecko musi dojść do niego, przechodząc przez ulicę. Pod uwagę bierze się także obecność innych osób na placu czy możliwość obserwowania dziecka podczas zabawy (np. z okna mieszkania).
Skąd wiedzieć, że jest się gotowym na samodzielność swojego dziecka?
Od kiedy dziecko może samo zostać w domu?
Pozostawienie dziecka samego w domu jest dopuszczalne, gdy skończy ono 7 lat. Mówi o tym Kodeks Wykroczeń, a konkretnie art. 106:
Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inną osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany. Niezastosowanie się do tego przepisu może więc być uznane za wykroczenie.
Pozostawienie dziecka samego w domu zależy jednak nie tylko od wieku, ale i od jego nastawienia, samodzielności oraz dojrzałości emocjonalnej. Specjaliści często twierdzą, że dziecko nie powinno samo zostawać w domu co najmniej do 10., a nawet 13. roku życia. Jeśli musi zostać, to wyłącznie na krótko i pod warunkiem, że wie, gdzie są rodzice i w każdej chwili może do nich zadzwonić.
Jak przygotować dziecko do samodzielności?
Zapewnienie dziecku bezpieczeństwa oraz nauka samodzielności to obowiązki rodziców. To oni powinni wiedzieć, od kiedy młody człowiek może sam wyjść na dwór i zostać w domu. Oznacza to, że decyzja o pozostawieniu dziecka samego powinna być podjęta każdorazowo poprzez ocenę indywidualnej sytuacji.
Bardzo ważne w tym kontekście jest zwracanie uwagi na to, by nie przeceniać umiejętności i gotowości psychicznej dziecka do różnych działań oraz wyzwań. Trzeba też pamiętać o takich działaniach jak rozmowa, wdrażanie różnych zasad, wyznaczanie granic i nauka pewnych zachowań (np. przechodzenie przez ulicę czy ostrożność w stosunku do osób obcych czy zwierząt). Co to znaczy?
Na przykład dziecko, które ma zostać samo w domu, musi:
- pamiętać, by nie wpuszczać do domu nieznajomych osób, a i nie informować nikogo, że przebywa w domu samo,
- umieć skorzystać z telefonu lub pójść do sąsiada, by poprosić o pomoc,
- mieć klucze, by w razie konieczności móc wydostać się z mieszkania lub domu,
- nie dotykać sprzętów i przedmiotów, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu (nożyczki, zapalniczki, zapałki, kuchenka gazowa czy urządzenia elektryczne),
- wiedzieć, co może i co ma robić: na przykład odrabiać lekcje, rysować czy oglądać bajkę, a czego absolutnie mu nie wolno.
Z kolei dziecko, które samo wychodzi na dwór, wraca ze szkoły czy zostaje w domu, powinno wiedzieć, jak się zachowywać, by było bezpieczne. By zadbać o jego komfort, ale i poczucie bezpieczeństwa, można także zainwestować w smartfon lub zegarek z lokalizatorem. Dlaczego?
Na przykład zegarek GPS Locon Watch Lite czy smartwatch GPS Locon Watch Video doskonale sprawdzają się w sytuacjach, kiedy dziecko przebywa samo na podwórku czy w domu. Mają wbudowany telefon i nielimitowane minuty na połączenia, przycisk SOS oraz lokalizator dziecka (w aplikacji na telefonie rodzica).
Oznacza to, że dziecko może dzwonić z zegarka i wysyłać SOS, kiedy potrzebuje pomocy, a rodzic wyznacza strefy bezpieczeństwa, takie jak dom, szkoła czy lekcje języka angielskiego. Dodatkowo smartwatch Locon Watch Video pozwala na rozmowy video. Działa jak standardowy smartfon. Sprawdza się w wielu sytuacjach.
