Ciśnienie krwi to jeden z kluczowych czynników informujących o zdrowiu naszego organizmu. Dostarcza wielu ważnych informacji o działaniu układu sercowo-naczyniowego, ale może być również powiązane z innymi płaszczyznami funkcjonowania organizmu. Warto dbać o prawidłowe ciśnienie krwi, ponieważ przekłada się to na lepsze samopoczucie i ogólne zdrowie. W tym artykule podamy prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego, a także podpowiemy, jak o to zadbać.
Co to jest ciśnienie tętnicze krwi?
Ciśnienie tętnicze to inaczej ciśnienie wywierane przez krew na ściany głównych tętnic w naszym ciele. Pomiar ciśnienia zwykle wykonuje się na tętnicy ramiennej. Jako ciekawostkę warto wiedzieć, że ciśnienie w mniejszych żyłach jest dużo niższe. Ciśnienie krwi ulega dynamicznym zmianom, zarówno o charakterze długookresowym (wiek, stan zdrowia), średniookresowym (pora dnia, pogoda, spożyte posiłki, używki) oraz krótkookresowym (cykl pracy serca). Ciśnienie tętnicze krwi obejmuje dwie składowe: ciśnienie skurczowe mierzone w trakcie skurczu serca oraz ciśnienie rozkurczowe mierzone w sytuacji, gdy serce wraca do naturalnego położenia.
Prawidłowe ciśnienie krwi to bardzo ważny czynnik, który informuje o ogólnym stanie zdrowia. Warto zatem pamiętać o tym, że regularny pomiar ciśnienia stanowi istotną formę profilaktyki. Wczesne wykrycie problemów z nadciśnieniem lub niedociśnieniem pozwala skutecznie rozwiązać problem i zapobiec poważnym konsekwencjom, takim jak np. zawał serca. Dlatego warto poznać różne wartości ciśnienia tętniczego krwi, aby wiedzieć, jakie ciśnienie jest prawidłowe.
Co wpływa na ciśnienie tętnicze krwi?
W perspektywie długoterminowej, ciśnienie tętnicze zależy przede wszystkim od prowadzonego trybu życia. Składa się na to sposób odżywiania, aktywność fizyczna, nawyki żywieniowe, prowadzony tryb życia, umiejętność radzenia sobie ze stresem. Warto jednak pamiętać, że ciśnienie krwi może mieć również przyczyny wtórne, to znaczy, że nadciśnienie lub niedociśnienie mogą być konsekwencją chorób lub dolegliwości naszego organizmu. Przyczyną nadciśnienia tętniczego mogą być także geny.
W przeciągu dnia, ciśnienie krwi może mieć związek z pogodą, przyjmowanymi używkami, jakością snu. Prawidłowe ciśnienie tętnicze może być zaburzone przez nadmierne spożywanie alkoholu, kawy lub palenie papierosów. Jeśli chodzi o optymalnie ciśnienie krwi, normy są nieco inne dla ludzi w różnym wieku, a czynnikiem różnicującym może być również płeć. Niemniej jednak, za książkowe ciśnienie krwi w wielu źródłach podaje się wartości 120/80 mm Hg, gdzie 120 to ciśnienie skurczowe, natomiast 80 to ciśnienie rozkurczowe.
Jakie prawidłowe ciśnienie krwi według wieku?
Normy ciśnienia tętniczego są zależne od wieku. U osób młodszych wartości są zazwyczaj nieco niższe, niż u osób starszych i jest to całkowicie normalne. Wpływa na to nie tylko tryb życia, ale również to, jak z wiekiem zmieniają się naczynia krwionośne. Wartości ciśnienia tętniczego dla określonych grup wiekowych rozkładają się następująco:
- Noworodki – 90/60 mm Hg,
- Dzieci 1–5 lat – 95/65 mm Hg,
- Dzieci 6-13 lat – 105/70 mm Hg,
- Nastolatki 14-19 lat – 117/77 mm Hg,
- Osoby 20-24 lat – 120/79 mm Hg,
- Osoby 25-34 lata – 120/81 mm Hg,
- Osoby 35-44 lata – 123/83 mm Hg,
- Osoby 45-54 lat – 127/85 mm Hg,
- Osoby 55-64 lata – 131/87 mm Hg,
- Osoby powyżej 65 lat – 135/88 mm Hg.
Powyżej podaliśmy optymalne ciśnienie krwi dla różnych grup wiekowych, jednak w praktyce, prawidłowe ciśnienie krwi to dość obszerny przedział, a zatem wyniki ostające w jedną lub drogą stronę nie zawsze oznaczają problem. Poniżej powiemy o tym, czym jest nadciśnienie tętnicze (hiperonia) oraz niedociśnienie tętnicze (hipotensja) i jakie wartości ciśnienia krwi występują w tych przypadkach.
Jakie powinno być ciśnienie u mężczyzny?
Normy ciśnienia krwi mogą być nieco różne dla płci, choć różnice te nie są duże. Warto natomiast pamiętać, że ciśnienie krwi u mężczyzny jest zazwyczaj nieco wyższe, niż u kobiet, a jako idealne wartości wymienia się 120/80 mm Hg. Oczywiście należy uwzględnić także zmiany, które pojawiają się wraz z wiekiem. Różnice pomiędzy optymalnym ciśnieniem u kobiet i mężczyzn ma swoje podłoże w różnicach anatomicznych, jak również w nieco innym funkcjonowaniu układu hormonalnego.
Jakie powinno być ciśnienie u kobiety?
U zdrowej kobiety prawidłowe ciśnienie tętnicze jest zazwyczaj nieco niższe, aniżeli u mężczyzny w tym samym wieku, a jako idealne wartości podaje się 110/70 mm Hg. Jednocześnie, nieco szerszy przedział dla prawidłowego ciśnienia występuje w przypadku kobiet w ciąży, u których normy mieszczą się w przedziale 90/60 – 140/90 mm Hg. Skok o 5-10 mmHg najczęściej obserwuje się od 12 do 26 tygodnia ciąży. Ciśnienie optymalne u kobiet w ciąży jest zatem kwestią bardzo indywidualną i najlepiej w tej kwestii skonsultować się z lekarzem prowadzącym.
Czy ciśnienie 110 na 70 jest dobre?
Tak, dla zdecydowanej większości ludzi, 110 na 70 to prawidłowe ciśnienie krwi zbliżone do książkowego wyniku na poziomie 120/80. Warto jednak pamiętać, że takie ciśnienie u dzieci w wieku poniżej 5 lat może być zbyt wysokie, natomiast z kolei u osób starszych powyżej 65 roku życia może być uznane za nieznacznie zbyt niskie. Na prawidłowe ciśnienie krwi zawsze należy spoglądać z nieco szerszej perspektywy i brać pod uwagę czynniki różnicujące – wiek i płeć, jak również inne czynniki, które mogą mieć znaczący wpływ na normy dla określonego człowieka.
Czy ciśnienie 160 na 100 jest dobre?
160 na 100 to zbyt wysokie ciśnienie, które może być poważnym objawem ze strony układu krążenia. Zgodnie z obowiązującymi normami, takie ciśnienie klasyfikujemy jako nadciśnienia 2 stopnia, czyli umiarkowane. Przedział dla tej kategorii nadciśnienia wynosi 160-179/100-109 mm Hg. Powyżej tych wartości obserwujemy już nadciśnienie stopnia 3, czyli nadciśnienie ciężkie, które może prowadzić do bardzo poważnych problemów zdrowotnych. W praktyce, już przy nadciśnieniu umiarkowanym należy zareagować i podjąć odpowiednie kroki zaradcze. Warto podkreślić, że jeśli ciśnienie skurczowe oscyluje w granicy 160 mm Hg, a rozkurczowe mieści się w normie (poniżej 90 mm Hg), jest to nadciśnienie izolowane skurczowe, które zwykle obserwuje się u osób starszych.
Co to jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych oraz jedna z częstszych przyczyn przedwczesnego zgonu. Jaka wartość ciśnienia tętniczego krwi pozwala diagnozować nadciśnienie? W praktyce możemy wyróżnić trzy kategorie, a mianowicie:
- Nadciśnienie 1 stopnia (lekkie) – 140/159 – 90/99 mm Hg,
- Nadciśnienie 2 stopnia (umiarkowane) – 160/179 – 100 /109 mm Hg,
- Nadciśnienie 3 stopnia (ciężkie) – powyżej 180/110 mm Hg.
Przyczynami samoistnego nadciśnienia tętniczego jest najczęściej nieprawidłowy tryb życia, a mianowicie: niedostateczna aktywność fizyczna, niezdrowa dieta, stres. W przypadku nadciśnienia bardzo istotne jest, aby regularnie i prawidłowo mierzyć ciśnienie, aby w porę reagować na wartości, które pilnie wymagają reakcji. Nadciśnienie może być również wtórne, a wówczas przyczyną jest źle funkcjonujący układ krążenia, na co wpływać różne choroby i dolegliwości tego układu, problemy z układem hormonalnym, a nawet choroby nerek.
Należy mieć świadomość, że zbyt wysokie ciśnienie krwi daje bardzo nieprzyjemne objawy, takie jak: zawroty głowy, ucisk i ból głowy, rozdrażnienie i zdenerwowanie, kołatanie serca, krwawienie z nosa, duszności, uczucie zmęczenia. W szerszej perspektywie czasu nadciśnienie tętnicze może prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu. Dlatego też, jeśli wartości ciśnienia tętniczego systematycznie są zbyt wysokie, należy jak najszybciej udać się do lekarza, który zleci badania, zdiagnozuje problem oraz zaleci odpowiednie działania, najczęściej leczenie farmakologiczne.
Czym jest niedociśnienie tętnicze?
Jeśli wartości ciśnienia tętniczego są systematycznie zbyt niskie, również jest to sygnał alarmowy, który może świadczyć o tym, że z naszym organizmem dzieje się coś nie tak. Wartości ciśnienie tętniczego, które pozwalają zdiagnozować niskie ciśnienie to wartości poniżej 100/60 mm Hg. Hipotonia również może mieć podłoże dziedziczne, wtórne (np. niedoczynność tarczycy), jak również samoistne. Zbyt niskie ciśnienie krwi można zaobserwować u osób po intensywnym wysiłku fizycznym, ale jest to normalne. Zwykle, zaniżone ciśnienie utrzymuje się przez ok. 2 godziny od zakończenia aktywności fizycznej.
Zbyt niskie ciśnienie krwi zazwyczaj można podnieść w bardzo prosty sposób, wypijając kawę, napój energetyzujący, biorąc zimny prysznic lub uprawiając sport. Skoki ciśnienia w ciągu dnia są czymś całkowicie normalnym i zależnym od cyklu pracy serca. Należy jednak pamiętać, że przyczynami niskiego ciśnienia tętniczego mogą być jednak choroby oraz dolegliwości układu sercowo naczyniowego, a wówczas należy jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki zaradcze.
Do objawów hipotonii zaliczymy: zawroty głowy, omdlenia, mdłości, stałe uczucie zmęczenia, zimne ręce i dłonie, nadmierną potliwość. U osób młodych i w średnim wieku często pojawia się hipotonia ortostatyczna. Jest to zaburzenie, w którym szybka zmiana z pozycji leżącej lub siedzącej do pozycji stojącej może wywołać omdlenie. Przyczyną jest gwałtowny spadek ciśnienia krwi w górnych partiach ciała. Jeśli po szybkim wstaniu pojawią się mroczki przed oczami. Należy schylić głowę, aby znalazła się ona na poziomie serca. wówczas ciśnienie się unormuje i nie dojdzie do omdlenia.
Jak sprawdzać ciśnienie tętnicze krwi?
Pomiar ciśnienia tętniczego to jedno z prostszych i niezwykle ważnych badań profilaktycznych, które pozwalają ocenić stan zdrowia. Co więcej, pomiaru ciśnienia tętniczego można dokonać samodzielnie korzystając z prostego ciśnieniomierza, który można zakupić za kilkadziesiąt złotych. Wystarczy umieścić kołnierz urządzenia na ramieniu, w okolicach bicepsu i uruchomić pomiar. W trakcie ściskania urządzenie sprawdza ciśnienie skurczowe, natomiast przy luzowaniu się kołnierza mierzone jest ciśnienie rozkurczowe. Po badaniu, które zajmuje kilkanaście sekund, urządzenie poda wartości. Nowoczesne modele mogą zapamiętywać ostatnie pomiary.
Pomiar ciśnienia krwi warto robić nawet trzy razy dziennie: rano, w ciągu dnia oraz wieczorem, przed położeniem się spać. Lekarze zalecają, aby także młode osoby dbały o taką profilaktykę, jako iż wczesne dostrzeżenie problemu pozwala zapobiec niebezpiecznym konsekwencjom. Pomiar ciśnienia krwi oferują także nowoczesne zegarki inteligentne, które korzystają z pomiaru optycznego. Mogą one także mierzyć tętno oraz poziom saturacji. Plusem jest to, że takie zegarki mogą informować, kiedy ciśnienie będzie zbyt wysokie lub zbyt niskie. Pomiar ciśnienia krwi można wykonać także w większości aptek.
Jak zadbać o prawidłowe ciśnienie krwi?
Przede wszystkim należy zadbać o zdrowy tryb życia. Prawidłowe ciśnienie krwi można utrzymać pamiętając o regularnej aktywności fizycznej, dobrze zbilansowanej diecie. A także unikając używek, takich jak: papierosy, alkohol czy kawa. Do tego dochodzi profilaktyka, czyli regularny pomiar ciśnienia krwi. Aby stale monitorować ten parametr i w razie potrzeby reagować na powtarzający się problem. Bardzo istotną kwestią jest także unikanie stresu oraz stosowanie technik relaksacyjnych. Na ciśnienie krwi wpływa również jakość snu oraz codziennego odpoczynku.
Należy pamiętać, że nieprawidłowe ciśnienie krwi w szerszej perspektywie czasu może nieść ze sobą bardzo poważne konsekwencje dla układu sercowo-naczyniowego. Szczególnie niebezpieczne jest nadciśnienie, czyli jedna z najpowszechniejszych chorób cywilizacyjnych. Jeśli zbyt wysokie ciśnienie utrzymuje się przez dłuższy czas prowadzi to do poważnych chorób układu sercowo naczyniowego, z czego najpoważniejsze są oczywiście: zawał serca i udar mózgu. Nadciśnienie może wpływać także na inne płaszczyzny funkcjonowania, np. mieć zawiązek z chorobami nerek. Warto zatem pamiętać o tym, jak ważne jest prawidłowe ciśnienie krwi dla naszego zdrowia.
