Wysoki puls pojawia się z wielu przyczyn. Nie zawsze jest powodem do niepokoju. U zdrowych osób przyspieszone bicie serca jest naturalną reakcją organizmu, zapewnia warunki do wzmożonej pracy. Jednocześnie wysoki puls może towarzyszyć stanom patologicznym. Na co zwracać uwagę?
Wysoki puls – przyczyna fizjologiczna
Wysoki puls, przyczyny którego są uznawane za fizjologiczne, naturalnie i nieszkodliwe, może być związany z infekcją, wykonywaniem wysiłku fizycznego, gorączką, wypiciem bardzo mocnej kawy, zdenerwowaniem i odczuwaniem silnych emocji, odwodnieniem, biegunką, utratą krwi czy stresem. Typowy jest także wysoki puls w ciąży.
Przyspieszone tętno zwykle wynika z fizjologicznego dostosowania organizmu do zmieniających się warunków ustroju i związanego z tym zwiększonego zapotrzebowania na tlen oraz składniki odżywcze transportowane w naczyniach krwionośnych.
Jaki jest prawidłowy puls? Tętno, inaczej puls, to częstość, z jaką komory serca kurczą się w jednostce czasu. Wartości referencyjne tętna spoczynkowego są różne, w dużej mierze zależą od wieku. I tak, o ile w przypadku niemowląt jest to około 130 uderzeń na minutę, a u dzieci starszych około 100 uderzeń na minutę, o tyle u dorosłych około 80 uderzeń na minutę (u osób w podeszłym wieku około 60 uderzeń na minutę).
Wysoki puls – przyczyna patologiczna
Tętno podwyższone, które utrzymuje się stale, może wiązać się z różnymi schorzeniami w obrębie układu krążenia.
Na wysoki puls, czyli szybkie bicie serca, może wpłynąć wiele czynników. To:
- wady serca, niewydolność serca i układu krążenia, zakrzepy i zatory w krążeniu płucnym,
- niedotlenienie,
- zatrucie substancjami obniżającymi jakość krwi lub zwiększającymi zapotrzebowanie tkanek,
- anemia,
- nadczynność tarczycy,
- hipoglikemia,
- rozedma płuc,
- nerwica,
- astma (dychawica oskrzelowa),
- przedawkowanie preparatów obniżających ciśnienie krwi,
- palenie papierosów, stosowanie używek.
Niepokojące jest także niskie ciśnienie i wysoki puls. Najczęściej sytuacja ma związek z tym, że gdy objętość, czyli ciśnienie tętnicze spada, serce może zrekompensować tę zmianę poprzez przyspieszenie częstości bicia, co obserwuje się jako podwyższony puls.
Wysoki puls – dlaczego jest groźny?
Puls to jeden z podstawowych i kluczowych parametrów wpływających na dobrostan organizmu. Skurcze mięśnia sercowego powodują rytmiczne ruchy ścian tętnic, a od ich częstotliwości (czyli właśnie tętna) zależy, ile krwi, a wraz z nią substancji odżywczych i tlenu, dostarczane jest do narządów organizmu.
Wysoki puls, świadczący o przyspieszonej pracy serca sprawia, że organ pracuje chaotycznie. To nie tylko przekłada się na samopoczucie, ale i jakość funkcjonowania oraz wydajność organu (komory nie napełniają się równomiernie krwią). Oznacza to, że przewlekłe wysokie tętno może prowadzić do chorób i powikłań, które mogą być niebezpieczne (grożą zgonem).
Wysoki puls — kiedy powinien niepokoić?
Przyspieszone tętno, które ma charakter fizjologiczny, po ustaniu działania czynnika wywołującego większą częstość pracy serca szybko wraca ona do normy. Praca serca się uspokaja, tętno staje się prawidłowe. W takich sytuacjach podwyższony puls nie stanowi powodu do niepokoju.
Przewlekle utrzymujący się za wysoki puls powinien skłaniać do wizyty u lekarza, ponieważ może to nie tylko mieć negatywny wpływ na samopoczucie, ale i przyczyniać się do rozwoju takich schorzeń jak choroba wieńcowa, zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca i inne choroby organu. Jeśli tętno spoczynkowe jest podwyższone stale, należy znaleźć przyczynę nieprawidłowości.
Jak mierzyć puls?
Niezależnie od przyczyny przyspieszonego pulsu warto wiedzieć, jakie powinno być prawidłowe tętno oraz jak je zmierzyć. Kontrolowanie parametrów krwi jest ważne zwłaszcza w przypadku osób, które zmagają się z problemami układu sercowo-naczyniowego bądź znajdują się w grupie ryzyka.
Aby samodzielnie sprawdzić tętno, wystarczy przyłożyć dwa palce do wybranej tętnicy. Bada się je głównie na tętnicy promieniowej, ramiennej lub szyjnej zewnętrznej za pomocą dwóch palców (ale nie kciuków).
Do domowych pomiarów można także kupić ciśnieniomierz. Naciśnięcie przycisku po założeniu mankietu powoduje, że aparat mierzy ciśnienie krwi oraz tętno i wyświetla wyniki na wyświetlaczu cyfrowym.
Doskonałym rozwiązaniem jest także wielofunkcyjna opaska, która w prosty sposób pomagają kontrolować parametry życiowe (tętno czy ciśnienie krwi). Niektóre opaski SOS (np. opaska SOS Locon Life oraz opaska SOS z wyświetlaczem Locon Life Plus), dzięki autorskiej aplikacji umożliwiają zdalne wykonanie pomiarów ciśnienia tętniczego i pulsu (Locon Life także saturacji i temperatury ciała), ale i szybko reagować w sytuacjach zagrożenia.
Obie opaski działają z usługą Mój Opiekun, o której więcej dowiesz się z naszego tekstu.
Jeśli opaska współpracuje z aplikacją, wyświetla historię pomiarów i umożliwia analizowanie ich zmian w czasie. Pozwala także na szybką reakcję (powiadomienie bliskich bądź ratownika medycznego), gdy wystąpią niepokojące objawy (parametry są bardzo wysokie albo bardzo niskie).
Więcej o zaletach zegarka z pulsometrem, dowiesz się z naszego artykułu.